Leiderschap met zicht op zee 17.2.2021

Ik zeil de Cabot Street over, de zeestraat die Nova Scotia en Newfoundland van elkaar scheidt. De deinende oceaan rolt onder ons door. Er is weinig wind, de motor staat ons noodgedwongen bij want we willen morgen op een redelijk uur aanmeren in Saint-Pierre, een van de eilanden van Saint-Pierre-et-Miquelon, een Frans overzees gebied voor de Canadese kust.

Loslaten en vertrouwen

Een immense kwetsbaarheid komt boven in deze natuurpracht. Een kwetsbaarheid die je als leider moet durven voelen en tonen, waaraan je je moet durven blootstellen. De oceaan leert je dat je niet alles kan controleren, dat je zaken moet durven loslaten. Connectie verdwijnt, de wereld kan, bij manier van spreken, vergaan zonder dat je er maar iets van merkt.

Je leert rekening houden met omstandigheden die je nooit bent tegengekomen, je moet vertrouwen op de bemanning aan boord wil je tijdens deze lange oversteken toch slapen … De oceaan en het schip blijven immers in beweging. Risico’s worden ingeschat maar zijn niet altijd beheersbaar, veiligheid staat bovenaan de lijst maar ook voldoende eten en zoet water zijn belangrijk … Zaken die je op de één of andere manier kan vergelijken met het leiden van een organisatie.

De huidige tocht is een peulschil vergeleken met de lange oceaantochten die we de voorbije jaren hebben ondernomen. De Titanic ligt weliswaar hier iets verder op de bodem en we hebben voldoende waarschuwingen gekregen over het gevaar van de zeeën en kusten in dit deel van de wereld. Dat noopt ons toch tot extra voorzichtigheid, een voorzichtigheid die we trouwens op alle oceaantochten meenemen.

 Wat is echt belangrijk?

Hier op de oceaan dwalen mijn gedachten dikwijls af. Ik mijmer over mijn leven, het verleden, het heden en de toekomst. De oceaan is de ideale plaats om tot ‘niets’ te komen, je gedachten zijn leeg. Ik hou ervan. Het leert mij dingen te relativeren, verder te werken aan mijn persoonlijk pad in een altijd even inspirerende omgeving.

Dat je regelmatig jezelf tegenkomt, is een feit. Dit leert ook veel over jezelf, voor jezelf. Soms dagen vechten tegen de golven, wind op kop. Koude en honger laten een mens zien wat belangrijk is in zijn leven. Wanneer je je het kwetsbaarst voelt, komen de mooiste gedachten boven.

Deze gedachten neem je mee, dikwijls de rest van je leven. Ze laten je zien wat echt belangrijk is in je leven. Voor mij is het duidelijk geworden. Roem en macht liggen niet in mijn aard. Mensen helpen, mensen helpen ontwikkelen, er zijn voor anderen en ondertussen mezelf niet vergeten. Dat is wat telt. Wat ook telt: me goed amuseren zonder anderen te schaden. Het moet allemaal plezant blijven! De wereld zien, nieuwe mensen ontmoeten, en in mijn geval, het liefst langs de oceaan op een zeilboot. Maar ook: hard werken, ervoor gaan, je doel trachten te halen.

 Iedereen mee verantwoordelijk

De voorbije jaren hebben van mij een ander mens gemaakt nu het duidelijk is wat ik echt zelf wil. Professioneel ben ik de zaken dan ook anders gaan aanpakken. Werken aan jezelf moet gestimuleerd worden maar mag ook niet vrijblijvend zijn. Ik omring mij graag met mensen die aan zichzelf willen werken, die streven naar telkens een betere vorm van zichzelf, die de zaken niet reactief benaderen maar actief en constructief meedenken en samenwerken. Mensen moeten kunnen, en willen, ontwikkelen binnen de organisatie en de organisatie moet hiervoor alle kansen geven.

Het is een leerschool, zoals op zee. Zodra je denkt dat alles op koers zit, belemmert een lagedrukgebied of zelfs een heuse storm je pad. Je moet anticiperen, liefst met de hele bemanning. Samen voor een oplossing gaan en ervoor zorgen dat je samen aankomt. Dit vergt van iedereen een inspanning. Op zee ben je op elkaar aangewezen, daar kan je moeilijk met de vinger wijzen. Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid. Wanneer je deze ontloopt, heeft dit dikwijls grote gevolgen voor de hele bemanning. De zee straft onmiddellijk af.

In een organisatie loopt dit gelukkig iets anders. Het is dikwijls gemakkelijk om met de vinger te wijzen of de verantwoordelijkheden niet op te pakken. De gevolgen van dit niet te doen zijn soms laat, veel te laat, zichtbaar, het kwaad is dan al geschied …

 Iedereen mee leider

Een organisatie moet ernaar streven om van alle medewerkers leiders te maken op hun manier. Medewerkers moeten hun intern leiderschap durven en kunnen opnemen maar … ook weer niet vrijblijvend wil je met de hele organisatie vooruit. In het beste geval ontslaat het management zichzelf grotendeels van de aansturende rol. Dan kan iedereen bezig zijn met wat echt belangrijk is voor de organisatie en meewerken aan haar doel: waardecreatie voor zichzelf, de klanten en de maatschappij.

 

Mike Celis

Blijf op de hoogte van ons reilen en zeilen!