Op 13/06 werden de landvasten losgegooid en hebben we koers gezet naar ons waypoint nabij Flores (Azoren), een dikke 1.000 nm verder.
De Grand Banks met hun mistig en koud weer zijn we vlot gepasseerd. We hadden radiocontact met de twee booreilanden voordat we in het diepere en warmere water terechtkwamen van de Atlantische Oceaan.
De tropische storm Billy had zich ontwikkeld voor de kust van Nova Scotia maar deze ging ons geen last bezorgen op zijn pad naar het Noordoosten. We bleven enkele honderden mijlen uit de gevaarlijke kwadranten.
Door onze satellietcommunicatie en Predictwind hadden we een goed zicht op zowel de weerberichten in de vorm van Gribfiles als de GMDSS veiligheidsberichten.
De 4de dag op zee is het weer wat beginnen verslechteren, zoals voorzien, en hebben we een overstag gedaan richting Noordoosten. De wind ging verder ruimen naar het Zuiden gedurende deze dag, zodat we automatisch de goede richting zouden uitgaan. Tegen de avond was dit inderdaad het geval.
De toenemende wind noodzaakte ons om de zeilen te reven en de genua te minderen. De zee was sportief maar niet in die vorm om ons zorgen te maken. Ik heb de situatie als schipper steeds opgevolgd. Om 03.30 uur lokale tijd was alles nog steeds onder controle. Bij het wisselen van de wacht werd het logboek ingevuld en legde ik mij aan de lage kant in de bunk zodat ik even kon slapen. Enkele minuten later voelde ik de boot een grote opwaartse en neerwaartse beweging maken. Niets bijzonders na al die jaren op de oceaan. Het water stroomde over dek en je hoorde dat het in een snel tempo terug van het schip liep. Ik sloot terug mijn ogen maar al snel kreeg ik het geluid van kolkend water in de boot te horen. Er stroomde water in de boot... De vloerplaten in onze keuken stonden onder water en ook deze van de voorste slaapkamer. De deur was uit de scharnieren en de losgekomen vloerplaten waren hun eigen weg aan het leiden. Bij elke golf duwde het water zich door de openingen naar boven en we zagen dat het in een sneltempo toenam. De eerste reactie was het activeren van alle pompen aan boord en de snelheid uit het schip te halen, niet wetende van waar dit water kwam... Er was geen zichtbare schade zoals een gebarsten raam of dergelijke...alleen die golf...
Al snel bleek dat het stijgen van het water onder controle was maar het nam ook niet af, twee heavy duty pompen, twee douchepompen en de manuele bilgepomp werden ten volle ingezet. Als eerste check je alle gekende oorzaken die een lek kunnen veroorzaken: de zeekranen, de boegschroef, de motor. Hier waren geen bijzonderheden. Alleen de motor stond ondertussen onder water, inclusief de batterij van de motor. Onbruikbaar dus. Je kon zien dat hier geen oorzaak lag om honderden liters zeewater - het smaakte zout - in enkele seconden de ganse boot te laten vullen.
Omdat we echt in het midden van de Atlantische Oversteek waren, een 430 nm. van de kust (800 km) en er toch wat verkeer is, heb ik mijn eerste Mayday uitgestuurd via VHF. Er kwam direct reactie van de Independant Pursuit, een vrachtschip dat 4 mijl van ons verwijderd was en direct zijn koers ging verleggen naar onze positie.
Ondertussen hebben we een dubbele check gedaan van de zeekranen en de motor maar we konden de oorzaak van het binnenstromende zoute water niet vinden. Als schipper ben je verantwoordelijk voor de veiligheid van het schip en de bemanning, daar is geen weg naast. Na de tweede check heb ik besloten dat iedereen zich moest klaarmaken om het schip te verlaten, verzamel het hoogst noodzakelijke, neem de voorbereide grabbags mee ( eentje met noodmateriaal en eentje met alle documenten en paspoorten,...). Het risico om niet ongedeerd uit deze malaise te komen door aan boord te blijven was te groot.
Het was buiten mistig en er stond een windkracht 5 à 6 Bft waardoor we het vrachtschip pas laat in zicht kregen. Er is radiocontact, de crew moet in veiligheid gebracht worden en daarna moet je jezelf voorbereiden om het schip achter te laten zodat ze geen gevaar vormt voor de scheepvaart. Omdat de motor niet gestart kon worden, moesten we onder zeil nabij de Independant Pursuit geraken. Na het eerste fysieke contact bleek al snel dat dit geen sinecure zou zijn maar na een tweede poging hebben we Arruno degelijk naast het vrachtschip kunnen brengen. De eerste stappen om iedereen veilig van boord te krijgen waren geslaagd. De behulpzame bemanning van het vrachtschip heeft er voor gezorgd dat we vlot op de touwladder konden geraken die ons in veiligheid bracht.
Een leven blijft een leven en heeft ALTIJD de bovenhand op materiaal. Toch bleef het een hele sinecure om op het juiste moment over te stappen met de oceaandeining. 1,5 uur nadat het water in Arruno binnenstroomde was iedereen in veiligheid en hebben we het schip overgelaten aan de oceaan. De EPIRB en het reddingsvlot hebben we niet moeten activeren.
Alle trainingen die je als bemanning/schipper hebt doorlopen, werpen hun vruchten af als je de juiste procedures in een rustig tempo afwerkt. Paniek verspreidt zich als een virus en heeft een negatieve impact op zulke situaties. Dit moet je ten allen tijde vermijden, zeker als schipper. Rust, vertrouwen geven, maar snel en adequaat beslissen met de gegevens die je op dat moment hebt, is uitermate belangrijk om de zaak te managen.
De zee roept en op een dag, in de nabije toekomst, verlaat ik waarschijnlijk terug de veilige haven op weg naar een andere bestemming. Zo zit dat met mensen die aangetrokken worden door de zee. De ervaring, de lessons-learned neem je mee. De zee geeft, de zee neemt...
De oorzaak van deze calamiteit? Dit gaan we waarschijnlijk nooit weten, het blijft gissen. Na enkele dagen drijft Arruno nog steeds, misschien spoelt ze binnen enkele maanden ergens aan, misschien zinkt ze.... Iedereen is in veiligheid, dat is het belangrijkste.
Mike Celis